01.05.2021 tarihli ve 31471 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 30.04.2021 tarihli ve 3941 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yürürlüğe giren Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Aklanmasının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Aklanmasının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) kapsamında sayılan “Yükümlüler” arasına girmişti.
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin akabinde, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (“MASAK”) 04.05.2021 tarihinde, Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Yükümlülüklere İlişkin Temel Esaslar başlıklı bir rehber (“Rehber”) yayımlamıştır.
Rehber kapsamında, öncelikle MASAK faaliyetleri ile suç gelirlerinin aklanması suçu ve terörizmin finansmanı suçu hakkında kısa açıklamalara yer verilmiştir. Rehberde kripto varlık kavramının tanımı için, 16.04.2021 tarihli ve 31456 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve 30.04.2021 tarihinde yürürlüğe giren Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmeliğe atıfta bulunulurken, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetleri, “kripto varlıkların alım satımlarına elektronik işlem platformları üzerinden aracılık etmek” olarak tanımlanmaktadır.
Rehber, Yönetmelik uyarınca yükümlü olan kripto varlık hizmet sağlayıcıların,
- Müşterinin tanınması (gerçek kişiler ve tüzel kişilere yönelik kimlik tespiti, müteakip işlemler için kimlik tespiti ile uzaktan kimlik tespiti başta olmak üzere),
- Şüpheli işlem bildirimi,
- Bilgi ve belge verme,
- Devamlı bilgi verme, ve
- Muhafaza ve ibraz
yükümlülükleri hakkında ayrıntılı ve uygulamaya dair yönlendirici bilgiler vermektedir.
Rehberde, kripto para hizmet sağlayıcıların Yönetmelik çerçevesinde yükümlü olarak sahip oldukları yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde tabi olacakları idari ve adli yaptırımlar hakkında da bilgi verilmektedir. Buna göre, müşterinin tanınması yükümlülüğü, şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü ve devamlı bilgi verme yükümlülüğünün ihlal edilmesi halinde MASAK tarafından 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun (“5549 sayılı Kanun”) uyarınca işlem başına idari para cezası uygulanmaktadır. Ayrıca, yükümlülerin şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğunu yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanları ve yargılama sırasında mahkemeler dışında hiç kimseye açıklamama yükümlülüğü, bilgi ve belge verme yükümlülüğü ile muhafaza ve ibraz yükümlülüğünün ihlal edilmesi halinde ise 5549 sayılı Kanun uyarınca hapis ve adli para cezası yaptırımları ortaya çıkmakta olup, tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirlerine başvurulmaktadır.
Rehber kapsamında ayrıca, detaylı olarak bazı örnek şüpheli işlem tipleri ile şüpheli işlem bildiriminde kullanılacak form örnekleri de temin edilmiştir.
Rehberin tam metnine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2021/05/Kripto-Varlik-Hizmet-Saglayicilar-Rehberi.pdf
