Kişisel Verileri Koruma Kurumu, “Unutulma Hakkının Arama Motorları Özelinde Değerlendirilmesi” Başlıklı Rehber Yayımladı.
| Kişisel Verileri Koruma Kurumu, “Unutulma Hakkının Arama Motorları Özelinde Değerlendirilmesi” başlıklı rehberi (“Rehber”) 20.10.2021 tarihinde yayımladı. Rehber, kişilerin ad ve soyadı ile arama motorları üzerinden yapılan aramalarda çıkan sonuçların indeksten çıkarılmasına yönelik talepleri hakkında alınan Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 23.6.2020 tarihli ve 2020/ 481 sayılı Kararı (“Karar”) çerçevesinde, arama motorları nezdinde unutulma hakkının kullanılmasına açıklık getirmek amacıyla hazırlanmıştır. İlgili Rehberde, öncelikle unutulma hakkı ve gelişimi ile unutulma hakkının uluslararası ve ulusal hukuktaki yerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Rehberde, günümüzde gelişen teknoloji sayesinde verilerin kolayca kaydedilebildiği ve uzun yıllar boyunca saklanabildiğine değinilmiş olup ilgili kişinin verilerinin üçüncü kişiler tarafından takip edilememesi hususunun bireyin yaşamını özgürce sürdürmesi adına önem arz ettiği belirtilmiştir. Bu anlamda bireyin kişisel verilerine, üçüncü kişiler tarafından erişimin (kısmen) kısıtlanması sağlanarak; onurlu yaşamının güvence altına alınması, toplumdan dışlanmasının engellenmesi ve geçmişinden bağımsız bir şekilde yeni bir başlangıç yapabilmesi adına kişisel verilerin korunması hakkının bir görünümü olarak “Unutulma Hakkı” gündeme gelmektedir. “Bireyin geçmişte hukuka uygun olarak yayılmış ve doğru nitelikteki bilgilerinin zamanın geçmesine bağlı olarak erişimden kaldırılmasını ya da gündeme getirilmemesini talep edebilmesi” olarak tanımlanan unutulma hakkı, diğer bir ifadeyle, bireylerin kişisel verilerine erişimin engellenmesini talep edebilmesi hakkını ifade etmektedir. Ülkemizde “Unutulma Hakkı” başlığı altında, kavramsal olarak bu hakka yer verilen hukuki bir düzenleme bulunmamakla birlikte hukukumuzda bu hakkı gerçekleştirmeye yönelik araçların bulunduğu belirtilmiştir. Bu çerçevede; Anayasa, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”), 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun unutulma hakkının tesisine yönelik çeşitli araçlar barındırmaktadır. Bahsi geçen Karar kapsamında; arama motorlarının verilerin yayılmasında belirleyici bir role sahip oldukları dikkate alınarak ilgili kişilerin ad ve soyadları ile arama motorları üzerinden yapacakları aramalar neticesinde çıkan sonuçların indekslenmeyecek şekilde teknik düzenlemeye tabi tutulması konusunda bazı usul ve esasların belirlenmesi yoluna gidilmiştir. Söz konusu Karar ile arama motorları, üçüncü taraflara ait internette topladıkları verilerin işlenmesinin amaç ve vasıtalarını belirledikleri göz önünde bulundurularak Kanunun 3’üncü maddesinde yer verilen tanım çerçevesinde veri sorumlusu olarak kabul edilmiştir. İlgili kişilerce unutulma hakkının tesisine ilişkin arama motorlarına yönelik talepler veri işleme şartları kapsamında ileri sürülebileceği gibi veri işleme şartı olmaksızın üçüncü kişiler tarafından işlenen ve yayılan içerikler ile ilgili olarak da ileri sürülebilir. Diğer taraftan ilgili kişilerin verilerinin, veri işleme amacı karşısında yanlış, elverişsiz, ilgisiz ya da ölçüsüz olması halleri gibi belirli şartlar altında, kişisel verileriyle ilgili bağlantıların arama sonuçlarından çıkarılmasını talep edebilmeleri mümkündür. Bu kapsamda, unutulma hakkı ilgili kişiler tarafından her koşulda ileri sürülebilen mutlak bir hak olmayıp istisnai bir hak niteliğinde olduğundan her somut olay özelinde kriterler çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmektedir. Bu kriterler aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
Rehberin devamında ilgili kişinin hak arama yöntemleri ele alınmış olup ilgili kişilerin unutulma hakkına yönelik talepleri kapsamında mevzuat hükümleri çerçevesinde öncelikli olarak arama motorlarına başvurması gerektiği vurgulanmıştır. Rehberin tam metnine aşağıdaki linkten erişim sağlayabilirsiniz. https://kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/11b6fd99-d42a-45b1-a009-21f2d36ded21.pdf |
