Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“SEDDK”) tarafından düzenlenen Bireysel Emeklilik Sisteminde Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 26 Eylül 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yönetmelik, bireysel emeklilik sistemindeki (“BES”) katılımcıların (“katılımcı”) kısmen ödeme hakkını kullanmak üzere yapacakları başvuruyu, başvurunun değerlendirme aşamasını ve kısmen ödeme alınabilecek halleri, kısmen ödeme ile ödenecek Devlet katkısının hesaplanmasını ve ödenmesini, uygulanacak yaptırımları, emeklilik gözetim merkezi ve emeklilik şirketlerinin kısmen ödeme sürecindeki görev ve sorumluluklarını ve kısmen ödemeyle ilgili diğer hususları düzenlemiştir.
Yönetmeliğe göre, belirli şartları taşıyan katılımcılar, evlilik, konut alımı, öğrenim veya doğal afet nedenleriyle, Yönetmelikte şart koşulmuş belgeleri ibraz etmek şartıyla, belirlenen hal ve koşullarda birikiminin yüzde ellisine kadar olan tutar nezdinde kısmi ödeme almaya hak kazanabileceklerdir.
Başvuru Şartları
Kısmen ödeme hakkını kullanmak için katılımcıların; en az beş yıllık süre öncesine kadar kısmen ödeme hakkını kullanmamış ve başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az beş katı kadar katkı payı ödemiş olması gerekmektedir.
Emeklilik, vefat veya maluliyet halleri hariç olmak üzere, Katılımcılar kısmen ödeme alma hakkını, kısmen ödeme tarihinden itibaren; kısmen ödemeye konu BES sözleşmesini sistemden çıkış işlemi ile eğitim için dört yıl; diğer haller için ise üç yıl boyunca sonlandırmayacağına dair taahhüt vermek şartıyla kullanabilecektir.
Katılımcılar; işveren grup emeklilik sözleşmeleri, üzerinde haciz veya rehin bulunan veya yürürlükte bulunan bir alacağın devri sözleşmesine konu olan sözleşmeler için kısmen ödeme başvurusunda bulunamayacaklardır.
Evlilik veya Konut Alımı
Yönetmeliğe göre evlilik için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcıların; başvuru tarihinden önceki iki ay içinde veya kısmen ödeme tarihinden sonraki en çok iki aylık süreçte evlendiğini gösteren e-Devlet üzerinden alınmış nüfus kayıt örneğinin bir nüshasını bireysel emeklilik sistemine katılmış olduğu emeklilik şirketine ibraz etmeleri gerekmektedir.
Konut alımı için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcıların ise, başvuru tarihinden iki ay öncesine kadar veya kısmen ödeme tarihinden sonraki en çok iki aylık süreçte aldığı konutun, kendi adına en az yüzde elli sahiplik payını gösteren kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş tapu belgesinin bir nüshasını bireysel emeklilik sistemine katılmış olduğu emeklilik şirketine ibraz etmeleri gerekecektir.
Eğitim
Eğitim halinde yapılacak kısmen ödeme başvurularında başvuru tarihinde yirmi bir yaşını aşmamış olmak koşuluyla katılımcıların, Türkiye’de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması halinde, kısmen ödeme başvurusunda bulunabileceği düzenlenmiştir. E-devlet üzerinden alınacak öğrenci belgesinin bireysel emeklilik sistemine katılım gösterilen emeklilik şirketine ibraz edilmesi zorunlu tutulmuştur.
Eğitim sebebiyle kısmen ödeme başvurusunda bulunacak katılımcıya, kısmen ödeme hakkından aylık, üç aylık veya yıllık ödemeli ve dört yıl süreli yıllık gelir sigortası ürünü almak suretiyle faydalanma hakkı da tanınmıştır. Bu yıllık gelir sigortası teklifleri sigorta veya emeklilik şirketlerince katılımcının beklentisine, yaşına, alacağı kısmen ödeme tutarına ve benzeri özelliklerine yönelik olarak hazırlanacak ve emeklilik gözetim merkezi aracılığıyla katılımcının tercihine sunulacaktır.
Doğal Afet
Yönetmelikte genel hayata etkili afet ilan edilen bölgelerde, afetten zarar gören katılımcıların, doğal afetin meydana geldiği tarihi müteakip altı ay içinde kısmen ödeme başvurusunda bulunabileceği düzenlenmiştir.
İlgili madde kapsamında katılımcı bazında bir defaya mahsus ve doğal afetin meydana geldiği tarihten önceki en son hesaplanan birikim tutarının yüzde ellisi ile sınırlı olmak üzere kısmen ödeme hakkı kullanılabileceği düzenlenmiştir.
Yönetmelikte kısmen ödeme hakkından doğal afet nedeniyle yararlanacak katılımcıların ibraz etmesi gereken belgenin SEDDK tarafından duyurulacağı belirtilmiştir.
Ayrıca doğal afet nedeniyle yapılacak kısmen ödeme başvurularında, Yönetmelikte başvuru şartı sayılan en az beş yıllık süre öncesine kadar kısmen ödeme hakkını kullanmamış olmak ve başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az beş katı kadar katkı payı ödemiş olmak şartları aranmayacaktır.
Devlet Katkı Payı
Yönetmelikte ayrıca kısmen ödeme alan katılımcının devlet katkısı ödemesinin, ilgili BES sözleşmesinin devlet katkısı hesabında bulunan tutarla sınırlı olmak üzere, konut alımı veya evlenme nedeniyle yapılan taleplerde kısmen ödemeye konu tutarın yüzde 20’si, öğrenim ve doğal afet nedeniyle yapılan taleplerde kısmen ödemeye konu tutarın yüzde 25’i oranında olacağı düzenlenmiştir.
Yönetmelik yayım tarihinden 6 (altı) ay sonra yürürlüğe girecektir.
Yönetmeliğin tam metnine aşağıda yer alan linkten ulaşabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/09/20230926-2.htm
