Anayasa Mahkemesi (“AYM”), 10 Ocak 2024 tarihli ve 32425 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan, 11 Ekim 2023 tarihli ve E: 2020/76, K: 2023/172 Sayılı Kararı (“Karar”) ile, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’daki (“İnternet Kanunu”) bazı hükümleri iptal etti.
AYM yaptığı değerlendirmede iptal talebine konu aşağıdaki bazı hükümleri Anayasa’ya uygun bulurken:
- İnternet Kanunu’nun tanımlar kısmına getirilen “sosyal ağ sağlayıcı” kavramının belirsiz veya öngörülemez olmadığından ve kamu yararına getirilen bir kural olduğu gerekçesiyle Anayasa’ya aykırılık teşkil etmediğine karar verdi.
- İnternet Kanunu Ek Madde 4’te düzenlenmiş; Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı kurum ve kuruluşlara ilişkin Türkiye’de temsilcilik açma ve bunlara ilişkin yükümlülükler hükmünün Anayasa’ya aykırılık teşkil etmediğinden herhangi bir karar verilmesine yer olmadığını belirtti.
Aşağıda yer verilen bazı diğer hükümleri Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti:
3. 8(4). maddedeki “içeriğin çıkarılması” ibaresi iptal edildi. Bu kapsamda 8.maddede düzenlenen internet ortamında yapılan suçları oluşturan yayınlara ilişkin BTK Başkanı tarafından re’sen içeriğin çıkarılması kararı verilemeyecek.
4. 8(11). maddedeki hükmündeki içerik ve yer sağlayıcı ibareleri iptal edildi, böylece BTK tarafından erişim sağlayıcıların yanında 8. maddedeki suçlar kapsamında “içerik ve yer sağlayıcılara”idari para cezası kesilemeyecek.
5. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakkı ihlallerinde içerik çıkarma/erişim engelleme hallerini düzenleyen 9. Maddenin ise tamamı iptal edildi. Aslında Karar 9. Maddedeki bazı belirli düzenlemeleri Anayasa’ya aykırı buluyor (örneğin içeriğin çıkarılmasına ilişkin düzenlemeler ve unutulma hakkına ilişkin hüküm), ancak bu düzenlemeleriniptali diğer düzenlemeleirn de uygulanmamasına sebep olacağından 9. Madde hükmünün tamamı iptal edilmiştir.
Bu maddedeki iptaller, içeriğin çıkarılmasına ilişkin hükümlerin ifade ve basın özgürlüğünü kısıtladığının değerlendirilmesi sebebiyle gerçekleştirilmiştir.
Bu hükümlerin iptali, Karar’ın Resmi Gazete’de yayımlanma tarihini(10 Ocak 2024) takiben 9 ay içerisinde yürürlüğe girecektir .
Karar’ın tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/01/20240110-3.pdf