Rekabet Kurumu, 16 Eylül 2024 tarihli duyurusu (“Duyuru“) ile, iş gücü piyasalarındaki rekabet ihlallerine yönelik esasları 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (“4054 sayılı Kanun”) çerçevesinde düzenlemeyi amaçlayan “İş Gücü Piyasalarındaki Rekabet İhlallerine Yönelik Kılavuz Taslağı”nı (“İş Gücü Kılavuzu Taslağı”) 12 Eylül 2024 tarihli ve 24-37/888-M sayılı kararı gereğince kamuoyu görüşüne açtığını duyurmuştur.
İlgili Duyuru’da belirtildiği üzere, İş Gücü Kılavuzu’nun amacı, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde mal ve hizmet piyasalarını etkileyecek şekilde rekabetin engellenmesi, bozulması veya kısıtlanmasına yol açan davranışların tespitinde ve denetlenmesinde söz konusu davranışların iş gücü piyasaları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesine, Rekabet Kurulu tarafından bahse konu ihlallerin nasıl değerlendirildiğine/değerlendirileceğine ve ilgili ihlaller konusunda üçüncü taraflarca dikkat edilmesi gereken hususların neler olduğuna, iş gücü piyasalarındaki rakipler arası anlaşmalara yönelik yan sınırlama değerlendirmesinin hangi kriterler çerçevesinde yapıldığına/yapılacağın ve iş gücü piyasalarındaki anlaşma ve eylemlere 4054 sayılı Kanun’un 5. 6. ve 7. maddelerinin hangi kapsamda uygulanabileceğine ilişkin temel ilkeleri ortaya koymaktır.
İş Gücü Kılavuz Taslağı incelendiğinde, iş gücü piyasalarının özellikle çalışanları ellerinde tutmak ya da birbirlerinin çalışanlarını istihdam etme yoluyla yaratılan rekabet ortamına atıfta bulunularak, iş gücü piyasasında dengesizlik yaratan yapısal özelliklere odaklanıldığı görülmektedir.
Ayrıca, Kılavuz’da, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde, işverenler arasında yapılan ücret tespiti anlaşmaları da kapsamlı olarak ele alınmıştır. Bilindiği üzere, bu tür anlaşmalar, çalışanların ücretlendirilmesinden çalışma saatlerine, sosyal yardımlara, tazminatlara, fiziksel istihdam koşullarına ve izin hakkına kadar uzanan, teşebbüslerin iş gücü piyasasında temel çalışma koşullarını birlikte belirlemediği anlaşmalardır ve ilgili Kanun kapsamında rekabeti doğrudan sınırlayıcı nitelikte kabul edilmekte ve hukuka aykırı sayılmaktadır. Kılavuzda, bu tür anlaşmaların kartel niteliğinde olup, iş gücü piyasasındaki rekabeti ciddi şekilde bozduğu vurgulanmıştır.
Ayrıca, 4054 sayılı Kanun’un 5., 6. ve 7. maddelerinin uygulanmasına ilişkin hükümler de Kılavuz’da detaylı olarak açıklanmaktadır. Kanun’un belirli durumlarda rekabeti kısıtlayıcı anlaşmaların yasaklanmasına ilişkin olası istisnaları tanımlayan 5. maddesinden bahseden Kılavuz, ücret belirleme ve ücret ödememe anlaşmaları gibi doğrudan rekabete aykırı anlaşmaların, tüketiciye veya piyasaya ekonomik bir fayda sağlamaktan çok, rekabeti haksız yere sınırlama amacı taşıdığı gerekçesi ile, bu tür istisnalardan yararlanamayacağının altını çizmektedir.
Kılavuz ayrıca, Kanun’un 6. maddesi ışığında, rekabeti bozucu uygulamalar ve hem ürün hem de iş gücü pazarında hâkim durumda olan teşebbüslerin rekabet üzerindeki etkilerini değerlendirmiştir. Önemli bir başlık olarak ise, Kanun’un 7. maddesi çerçevesinde ise, birleşme ve devralma işlemlerinin iş gücü piyasaları üzerindeki etkileri ve bu hususun işlemin taraflarının pazardaki çalışan profilleri, örgütlenme düzeyleri, iş değiştirme maliyetleri ve potansiyel rekabet baskısı gibi değişkenler ile kümülatif değerlendirilmesi gerektiği bahsi ele alınmıştır.
İş Gücü Kılavuzu Taslağı’na ilişkin görüş, öneri ve yorumların, 27.09.2024 tarihine kadar yayımlanan görüş formuna işlenerek isgucu@rekabet.gov.tr e-posta adresine gönderilmesi gerekmektedir.
İş Gücü Kılavuzu Taslağı’na buradan, görüş formuna ise buradan erişilebilmektedir.
İşbu Hukuki Duyuru güncel hukuki konular hakkında sadece genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmış olup, bu belge içerisinde yer alan değerlendirmeler hukuki tavsiye ya da hukuki görüş niteliği teşkil etmemektedir. İşbu belgenin içeriğinden dolayı herhangi bir şekilde SRP-Legal Hukuk Ofisine sorumluluk tahmili mümkün değildir. Bu belge kapsamındaki soru ve sorunlarınız bakımından hukuki danışman görüşü alınması tavsiye edilir.
